Categories
Profesionaus

Huelha de rota: projèctes innovadors

Nosati mos mercam es nòsti objectius, ei clar que tu tanben ac hès. Entà aguest mes, volem mantier ua huelha de rota clara.

Enes zònes ruraus ei notabla era migracion deth talent, sustot deth talent joen. Se constate qu’era gent joena s’estime mès anar tàs granes ciutats perque se cre qu’aquiu, com que i a mès persones e un teishut empresariau mès diversificat, i a mès opcions de milhorar enes carrères professionaus. Tanben se pense que i aurà un major nombre d’oportunitats.

Per açò madeish, era nòsta intencion ei activar, retier e captar tot eth talent qu’a eth capitau uman des nòsti territòris ruraus de montanha. Pòt semblar ambiciós, mès siguec, ei e serà çò que mèrque eth trabalh.

COMA ARTÉNHER D’ACTIVAR, RETIER E CAPTAR ETH TALENT?

I a diferentes manères e, per descompdat, daràn resultats diferenti. Tostemp cau èster coneishedors deth contèxte e sajar d’actuar en foncion dera situacion de partida sense pèrder er objectiu. Per açò, en HèPic consideram que, entà artenhé’c, cau compdar damb era experiéncia professionau de casi qu’an agut bon resultat, d’empreses arraïtzades en territòri e qu’atrèn a trabalhadors, ja que son referents tàs sòns respectius sectors, desvolopen projèctes innovadors e, ath delà, coneishen es rèptes d’empréner de prumèra man.

Alavetz, entà compdar damb tota aguesta informacion, s’establic ua collaboracion damb era Associacion d’Innovacion en Territòris de Montanha. En aguesta entitat sense interès lucratiu i son integrades empreses e persones empresàries de zònes ruraus de montanha. Son agents damb ua grana experiéncia en sector e damb ua vision innovadora e tecnologica entà hèr front as rèptes actuaus.

ERA ASSOCIACION D’INNOVACION EN TERRITÒRIS DE MONTANHA

Era Associacion d’Innovacion en Territòris de Montanha neishec ara fin deth 2021 e a era vocacion d’amassar a empreses, persones emprenedores, estudiants, professorat, d’autes associacions e administracions publiques entà generar un collectiu que qüestione e fomente era innovacion enes territòris ruraus de montanha. Per açò, era sua collaboracion damb HèPic ei ua relacion simbiotica: era Associacion apòrte un savoir-faire e eth coneishement de besonh entà fomentar era emprenedoria. E, ath madeish temps, recep era oportunitat de hèr impacte en aqueres persones que vòlen empréner, en tot dar-les instruments estructuradi en nòste Centre d’Innovacion Territoriau HèPic.

Per aguesta arrason, se vòs contactar damb era Associacion entà èster membre, pòs contactar damb nosati o escríuer dirèctaments entà infohepic@aran.org.

PERQUÉ UA COLLABORACION?

Tot projècte que volgue aportar innovacion a d’èster innovador. Ath delà, era ambicion de HèPic ei trauessar e aportar aguest aspècte a toti es projèctes que se desvolopen enes territòris ruraus de montanha.

D’aguesta manèra, cau compdar damb era experiéncia e era vision dera administracion publica e des empreses, associacions e organizacions entà poder aportar naui aspèctes e mesures que siguen transversaus. Per exemple, ua formacion sus era emprenedoria pòt èster fòrça ampla e generau. Per açò, compdar damb eth recorrut de persones expèrtes pòt focalizar aguestes formacions en qüestions que se considèren mès importantes.

NAUETATS

Es membres dera Associacion d’Innovacion en Territòris de Montanha son persones comprometudes damb es territòris ruraus de montanha. Totes eres trabalhen en mon rurau e artenhen d’espandir-se tà d’auti lòcs e províncies.

Eth sòn grad de tecnologia e innovacion hèn d’eres ues empreses referentes enes nòsti pòbles e enes sòns sectors. Per aguest motiu, se les vòs conéisher, pòc a pòc desvelaram qui son e qué hèn. Atau donc, se ne vòs saber mès, as d’èster atentiu e atau poiràs conéisher eth sòn trabalh.

Categories
Profesionaus

Joeni en mon rurau

Juventud, divino tesoro. Atau se parle dera joenessa, damb malenconia per un temps passat. Segur qu’as rebrembes d’aqueri moments energics e dinamics enes quaus entraues ena vida adulta. Aumentauen es responsabilitats, mès mantieges ua cèrta calma e curiositat pes camins dera vida.

I a discrepància sus era joenessa. N’i a que ne parlen com d’un estat d’anim e manèra de veir era vida. D’auti parlen d’un espaci d’edat qu’acostume a anar des 18 enquiàs 35 ans. Dilhèu toti an arrason, ena joenessa i a un vam caracteristic. Maugrat açò, pòt èster que sigue un ahèr generacionau, ua manèra de víuer mercada pes experiéncies. Per açò, quan parlam dera joenessa, se considerarà qu’ei entre es 18 e 35 ans. Per exemple, er abonament tath loguèr joen prevé aguest madeish segment d’edat.

COM EI ERA JOENESSA?

Actuauments, era joenessa ei diuèrsa. Era utilizacion des hilats sociaus, era tecnologia e internet a diversificat es gusti e tendéncies dera joenessa de diferenti lòcs. I a diferentes manères de vestir-se, de consumir, de minjar, de léser. Alavetz, era globalizacion da era sensacion d’auer un ventalh mès ample d’opcions. Maugrat açò, tanben a favorit er establiment de patrons comuns. Per exemple, era musica que s’escote en Corèa tanben s’escote en Catalonha e en Mexic.

Segons er Informe Juventud en España 2020, era joenessa actuau acostume a avalorar milhor es estudis universitaris qu’es estudis de formacion professionau. Se met de relhèu coma influís eth nivèu educatiu des sòns pairs, ja qu’aqueres persones qu’an expectatives d’estudiar ena universitat son majoritàriaments s’es sòns progenitors an estudiat. Era set de trèir bones nòtes, recéber prèmis o saber qu’an accès a ua bèca tanben influís positivaments enes sues expectatives.

ERA JOENESSA E ERA OCUPACION

Er informe mòstre que i a “ninis”, mès non n’i a mès qu’abans. Totun, era joenessa der Estat espanhòu a ua des taxes de desocupacion mès nauta dera Union Europèa. Atau madeish, se reconeish un aument dera precarietat laborau d’aguest conjunt de persones, perque es contractes acostumen a èster temporaus e/o a temps parciau. S’identifique qu’açò ei un risc, ja qu’es salaris son baishi en comparason damb eth còst dera vida e perque son aucupacions de menor estabilitat. Tot açò hè qu’agen ua menor cubertura en cas de caumatge. Tot se demòstre en relacion damb aspèctes personaus des sues vides en encastre personau, familiau e organizatiu e derive en ua manca d’estabilitat emocionau.

Sus eth tipe de contracte, tanben ei important veir qu’era joenessa, en generau, non a es recorsi de besonh entà crear ua empresa o projècte. Açò se tradusís en hèt qu’es autonòms son un percentatge minim dera poblacion joena.

JOENI RURAUS

InJuve publiquèc un monografic dedicat as joeni ruraus. Les descriuen coma “un segment de poblacion fondamentau tath desvolopament sociau e economic, a causa deth sòn papèr estrategic en tot çò que tanh era despoblacion deth camp e era consecutiva regeneracion des airaus ruraus enes encastres sociau, laborau e ambientau”. Son, donques, figures clau deth territòri que lo dinamizen.

Maugrat açò, era tendéncia ei era migracion d’aguestes persones entà nuclis mès pobladi, ja que i tròben mès oportunitats d’ocupacion, accès tar abitatge e milhors nivèus d’equipaments, mès servicis e infrastructures e ua milhor qualitat de vida.

Maugrat açò, çò de mès important, segons aguest informe, ei era volontat. I a joeni que vòlen demorar enes pòbles o començar-i a víuer e ac hèn.

QUINES OPCIONS AN ES JOENI?

Coma ben se demòstre, era educacion se considère un factor clau entà accedir a ua ocupacion. Aguesti coneishements son fòrça valoradi e per açò, era major part des joeni decidís accedir ara universitat. Maugrat açò, s’obsèrve coma era ambicion d’ocupar lòcs de trabalh de responsabilitat nautament remuneradi non ei estenut ara poblacion joena. De hèt, s’estimen mès ocupacions qualificades manuaus, ja que son ben pagades, mès sense auer es nivèus d’estrès des lòcs de trabalh de responsabilitat.

Auent en compde tot açò -eth nivèu d’estudis, era precarietat, es preferéncies particulares e eth contèxte des pòbles-, es joeni ruraus an opcions entà trabalhar. Ua d’importanta, tara quau non cau guaira inversion, ei eth relhèu generacionau. En mon rurau se ve que i a negòcis que, dempús dera jubilacion des proprietaris, se barren. Açò afècte ath teishut locau, pr’amor qu’acostumen a èster servicis de besonh coma horns de pan, plomberia, construccion, etc.

Per açò madeish, es joeni pòden préner eth relhèu de negòcis e, ath madeish temps, aportar es sòns coneishements e inquietuds. En tot saber eth dinamisme d’aguest sector de poblacion, es cambis que pòden integrar son innovadors e apòrten un valor hijut ath territòri.

Ath delà, eth joen rurau non ei solet: en HèPic les podem acompanhar ara recèrca d’aguesti negòcis e ara conceptualizacion des cambis que volgatz hèr. Damb es formacions pòden completar es sòns coneishements entà gestionar aguesti negòcis. Damb es mentories se pòden aterrir es idees e aconselhar sus es inquietuds que poguen auer.

Per açò, tant se vòs préner eth relhèu coma se vòs conéisher eth contèxte deth mon rurau, en HèPic podem respóner a toti aguesti ahèrs valorant es idees innovadores qu’ajatz en cap. Podetz contactar damb nosati a trauès deth mail: infohepic@aran.org o peth numèro de telefòn: 667670271.